1 marca 2013

5 błędów, których Ci nie podkreśli


Człowieku, pisz jak człowiek!
foto: Kriss Szkurlatowski
Żeby być zrozumianym, niezbędne jest pisanie na odpowiednim poziomie. Szczególnie na blogu, którego celem są interakcje, warto popełniać jak najmniej błędów. Dzięki temu dyskutanci skupiają się na treści, a nie poprawianiu pisowni (tzw. grammar nazi hejter).

Pisanie bez rażących błędów ortograficznych czy literówek nie jest trudne w czasach, kiedy każda przeglądarka czerwonym wężykiem podkreśla źle napisane słowa. Ale są błędy, których żadna przeglądarka nie podkreśla. Jak ich uniknąć?

Najlepiej zacząć od rozpoznania wroga, a następnie przystąpić do likwidacji. Poniżej opisuję w prostych słowach, o co chodzi.

TOŻSAMOŚĆ PODMIOTÓW

Brzmi strasznie, ale już wyjaśniam: chodzi o wyrazy zakończone na -ąc, -wszy lub -łszy, czyli imiesłowy przysłówkowe. Używając takiej konstrukcji musimy pamiętać, żeby w obu częściach zdania podmiot (wykonawca czynności) był ten sam. Błędne użycie sprawia, że uzyskujemy niezamierzony efekt komiczny:

Będąc młodą lekarką, przychodzi do mnie pacjent - pacjent jest młodą lekarką?
Zamknąwszy okno, pękła szyba - szyba zamknęła okno?
Dotarłszy na uczelnię, zajęcia zostały odwołane - zajęcia dotarły na uczelnię?
Poprawne użycie:
Będąc młodą lekarką, zbadałam pacjenta - ja byłam, ja zbadałam
Zamknąwszy okno zobaczył, że pękła w nim szyba - on zamknął, on zobaczył
Dotarłszy na uczelnię dowiedzieli się, że zajęcia zostały odwołane - oni dotarli, oni się dowiedzieli

OM

Polszczyzna jest pełna wyjątków, ale mam dobrą informację - jest coś, co wyjątków nie ma i zawsze jest takie samo! To celownik liczby mnogiej, który niezależnie od wszystkiego, w każdym odmiennym rzeczowniku ma zawsze końcówkę -om. ZAWSZE. Nigdy -ą. Celownik odpowiada na pytanie komu/czemu. Paniom. Komputerom. Ludziom. Etykietkom. Sklepom. Om. Om. Ommm...

PRZEDROSTKI 

Po polsku z rzeczownikami pospolitymi (pisanymi małą literą) i z przymiotnikami zawsze razem. Bez spacji i myślników. Eksmąż, miniszampon, antysmoleński pseudobloger. Wyjątkiem może być przedrostek super-, który jest też samodzielnym przymiotnikiem (superimpreza, ale też super impreza). 

ODMIANA WYRAZÓW

- Logo się nie odmienia. Kakao też nie.
- Ów - odmienia się! Na stronie jakiegoś copywritera (sic!) trafiłam na zdanie: "...wyceniajmy indywidualnie, rozpoczynając ów wycenę od standardowej stawki". No halo. Ów projekt, ową wycenę, owej stawki! 
- Piszemy 6 stycznia, 14 lutego, 8 marca, 31 października. Chyba że chcesz przylansować, że to szósty styczeń w Twoim życiu, który spędzasz na Malediwach.

ZDROBNIENIA

Ostatnia pozycja na liście błędów, których Ci nie podkreśli. Zdrobnienia to tak naprawdę nie błąd, ale wyjątkowo idiotyczny nawyk. Kiedy widzę, że dorosła osoba, która przedszkole opuściła dawno temu, robi córci zupkę z pomidorków i kurczaczka, kupuje chlebuś, masełko i mięsko dla suńci, a potem idzie na spotkanko na kawkę i piwko, za które płaci pieniążkami... To mi się nóż w kieszeni otwiera. Pilnujcie się, ludzie. Żaden program nie chroni przed robieniem z siebie infantylnego kretyna płci dowolnej.

PS. Nie jestem językoznawcą, dlatego z góry przepraszam za wszelkie uproszczenia i niedociągnięcia merytoryczne w powyższym tekście. Widzisz błąd? Poświęć minutę i powiedz mi o tym w komentarzu.