4 października 2013

Nie rozumiem wesel


Sympatyczna dziewczyna decyduje się wyjść za mąż. Z tej okazji urządza wielką fetę. Są okrągłe stoły, elegancko ubrani goście, kwartet smyczkowy, namiot w angielskim ogrodzie, szampan, porywający walc... To nie życie, tylko film - bo w polskiej rzeczywistości wesele jest jednym wielkim zgrzytem.
MIESZANKA WYBUCHOWA

Najbardziej razi mnie zawsze mieszanka tradycji i stylów. Zakorzenione w wiejskiej codzienności rytuały przejścia, takie jak zamiana wianka na czepiec (teraz już, na szczęście, nikt nikomu nie obcina włosów, jak to dawniej bywało), powitanie chlebem i solą, "bramy" czy "polterabend", są czarujące... jeśli nie odbywają się na klatce schodowej, tuż przy szybie windy i drzwiach licznych sąsiadów.

Tradycje bowiem mają to do siebie, że nowoczesność do nich nie pasuje. Miksowanie oczepin rodem z Wyspiańskiego z suknią w stylu Carrie Bradshaw tworzy mieszankę równie niestrawną jak pizza z bigosem czy sushi z kiełbasą. Nie rozumiem, czemu obecnie oczepiny polegają na rzucaniu welonem? (Który do rzucania nadaje się gorzej niż rozwścieczona ośmiornica - równie nieporęczny, a dodatkowo szybuje). Czemu teksty ludowych przyśpiewek znajdujemy w internecie i śpiewamy do muzyki granej na gitarze elektrycznej i syntezatorze? Dlaczego panna młoda podryguje do polki w wieczorowej Cymbelinie z kołem?

W eleganckim hotelu jemy flaki podane na prawdziwej porcelanie, a gdzieś w kącie, między złoconymi stiukami, staje "wiejski stół" ze swojską kiełbasą i bimbrem. Druhny w satynowych sukienkach zagryzają każdy łyk okowity kiszonym ogórkiem, którego sok kapie im na przyciasne gorsety w kolorze przewodnim wesela. Podczas tańca bransoletki ze storczyków na ich nadgarstkach muskają poliestrowy garnitur wujka Romana, który nie wiedział, jakim widelcem zjeść stek z miętusa, więc sięgnął po łyżkę. Zespół gra Placebo (dla pana młodego), później Bajm (dla panny młodej), a potem częstuje wszystkich serią skocznych piosenek disco polo o majteczkach, deszczach, szalonych kobietach i tańczeniu dla niego. Na koniec goście w żorżetowych kreacjach i wypastowanych na błysk butach z Aldo piją za to, żeby ona dała, a jemu stawało, hahaha - z kieliszków z rżniętego szkła.

NO WŁAŚNIE - WÓDKA

To kolejna rzecz, która pasuje raczej do wesela z filmu Smarzowskiego niż wyrafinowanej imprezy z komedii romantycznych zza oceanu. Zgrzyta w połączeniu z upięciem wzorowanym na fryzurze Jennifer Lawrence z ostatniego rozdania Oskarów, z bezową sukienką sprowadzaną z Hiszpanii, z kompozycjami kwiatowymi z kantedeskii, strelicji i anemonów. Bo wesele bez wódki się nie liczy. Nawet jeśli nie pijesz, to na pewno inni piją. Wódka być musi, z naklejonymi na każdą butelkę specjalnymi weselnymi etykietami i ze wstążeczkami na szyjkach. Nieważne, że się nie wyśpisz, bo będziesz wiązać te cholerne kokardki i przyklejać etykietki z idiotycznymi wierszykami. Częstochowskie rymy, których nikt nie czyta, są przecież ważniejsze niż Twoja przyjemność w dniu ślubu.

WYSIŁEK NIEWSPÓŁMIERNY DO EFEKTU

Mam wrażenie, że to stwierdzenie podsumowuje większość rzeczy, które widuje się na polskich weselach. (Może i na zagranicznych, ale nie byłam, więc się nie wypowiadam). Czasami para młoda skupia się na dopasowaniu do siebie jakichś szczególików, czego później nikt nie zauważa. Przykłady? Mogę nimi sypać jak z rękawa: kamizelka pana młodego haftowana w róże w tym samym odcieniu co kwiaty w bukiecie panny młodej, motyw graficzny z zaproszeń powtórzony na ścianie, torcie i babeczkach, dekoracje na samochodzie korespondujące stylem i barwami z dekoracjami sali czy specjalnie wynajęte pokrowce na krzesła, żeby przykryć obicia w kolorze innym niż dominujący na całym weselu. Oraz cukierki M&M's ze skorupką w przewodnim kolorze imprezy, sprowadzonych z USA, po jedyne 22 dolary za kilogram.

A przy tym wszystkim nadal zdarzają się panny młode, które do białej kiecki zakładają białą biżuterię, nierzadko kosztowną, która jest tak niewidoczna jak białe prześcieradła na śniegu w reklamie proszku do prania.

PO PROSTU ŻENADA

Widziałam pannę młodą w przepięknej koronkowej sukni w kolorze beżowym, do której dobrała biały welon i białe rękawiczki. Widziałam cylinder na głowie pana młodego... podczas pierwszego tańca i obiadu. Widziałam dorosłych ludzi, którzy pod wpływem alkoholu zachowywali się jak dzieci - niestety, nie uroczo, tylko raczej żałośnie. Widziałam druhnę, która na ślub kościelny włożyła minisukienkę na ramiączkach, dzięki czemu wszyscy goście mogli podziwiać jej bieliznę. Widziałam obelisk z pulardy i karczochów, który pan obok mnie konsumował palcami. Wreszcie - widziałam Cygana z akordeonem w ręku, idącego po marmurowych schodach wyłożonych czerwonym dywanem. Grał "Szła dzieweczka do laseczka" parze młodej, która właśnie wysiadła z bryczki zaprzężonej w parę siwych koni i piła szampana ze złoconych kieliszków.

A TO WSZYSTKO... DLA RODZINY

Przy tym wszystkim obserwuję pewne rozdwojenie jaźni. Z jednej strony, większość ludzi twierdzi, że wesele robi się dla gości. Z drugiej jednak, jeśli pojawia się konflikt na linii młodzi-rodzice, internet uczy i radzi: to twój dzień, twoje wesele, tobie się ma podobać, ty decydujesz, nie przejmuj się innymi! W tej sytuacji już całkiem się gubię i doprawdy nie wiem,

PO CO SĄ TE WESELA?

Ślub jest rodzajem rite de passage, obrzędu przejścia, który oznacza dużą zmianę w życiu członka społeczności. Imprezy z tym związane organizowane były z dwóch prozaicznych powodów: żeby oderwać się od codzienności, żeby ogłosić wieści o przełomowym wydarzeniu wśród wszystkich zainteresowanych.

Nasza codzienność obecnie ma zupełnie inny charakter. Nie potrzebujemy specjalnych okazji, by się od niej oderwać - jeździmy na wakacje, odwiedzamy znajomych lub oni odwiedzają nas, a niektórym wystarczy odcinek ulubionego serialu czy sobotni wypad do klubu, żeby zapomnieć o bożym świecie. Już nie wracamy w pole do okopywania ziemniaków albo w tundrę, żeby szukać moroszek.

Informować o fakcie zamążpójścia też możemy wieloma sposobami. Zadbać o siebie, schudnąć czy pójść potańczyć - z marszu, wesela do tego nie trzeba. Zintegrować się z rodziną - trudno mi sobie wyobrazić, że 200 osób widujących się raz na parę lat zacieśnia tak mocno więzi na parkiecie do "Kaczuszek" i "Mydełka Fa".

Chwilami mam wrażenie, że dla niektórych wesele i związane z nim przygotowania są kolejnym elementem szeroko zakrojonej autokreacji z serii "patrzcie, jaka jestem fajna" - i nie mam tu na myśli jedynie internetu. Reżyseruje się całą uroczystość krok po kroku, żeby tworzyła różowy, puchaty obrazek dla fotografa i kamerzystów. A przynajmniej tak by było, gdyby reżyser był tylko jeden. Tymczasem każde wesele ma ich wielu, co sprawia, że jedyną nagrodą dla ich dzieła może być Złota Malina, w żadnym razie nie Oskar.

Naprawdę, nie rozumiem polskich wesel.