Umiem mówić po polsku. A jaka jest Twoja supermoc?
Gramatyka naszej pięknej polszczyzny nie należy do łatwych - są tacy, którzy twierdzą, że plasuje się wśród najtrudniejszych na świecie. Fakt, nie jest łatwo, bo wzorców odmiany jest multum, od każdego liczne wyjątki, a do tego dochodzą wyrazy obce, które mogą być zupełnie pokręcone.
Zebrałam 9 słów, których błędna odmiana rzuca mi się najbardziej w oczy.
PERFUMY
Tak jak
drzwi,
spodnie czy
nożyczki, perfumy mają tylko liczbę mnogą. Nawet jeśli mowa o jednym flakoniku, to zawsze są to perfumy - nigdy
ten perfum czy
ta perfuma. W dopełniaczu zawsze perfum, nie perfumów.
MANNA
Słowo to powinno być znane każdemu, kto chodził w szkole na religię, bo przecież manna z nieba pojawia się w Biblii i jest tam poprawnie odmieniana przez wszystkie przypadki. To słowo to rzeczownik, więc nie jemy
kaszy mannej, ale kaszę mannę. Wzorzec odmiany jest identyczny jak w przypadku słowa
wanna.
KISIEL
Błąd popularny jak
ten swetr, ale wciąż żywy. Kisielu przy odmianie nie skracamy - możemy nie mieć kisielu, przyglądać się kisielowi, iść z kisielem do domu. Konstrukcje, w których pojawia się zbitek "śl" (
kiślu, kiślowi, kiślem) są błędne, choć wielu używa ich w mowie potocznej.
KONDOM
Najczęściej błędna odmiana pojawia się w dopełniaczu (
zapomniałem kondoma) lub w bierniku (
kupiłem kondoma). I o ile dramatyczne wyznanie z dopełniaczem można jeszcze zaakceptować w mowie potocznej czy w internecie - chociaż znacznie lepiej i bardziej elegancko brzmi "zapomniałem kondomu" - to w bierniku większość rzeczowników nieożywionych, a takim z całą pewnością są środki antykoncepcyjne, nie ma końcówki. Zatem kupujemy kondom, tak jak dom. Tylko za mniejszą kwotę.
CZŁONEK
Jak już jesteśmy w temacie, to mówiąc o członkach, trzeba różnicować odmianę w zależności od zakresu znaczeniowego danego słowa. Członek może być bowiem człowiekiem - na przykład członek towarzystwa lub członek partii - i wtedy odmienia się jak rzeczowniki ożywione. Może być również nieożywiony, jak kończyna czy część męskich genitaliów. Różnica dotyczy biernika: widzę członka partii, który ma członek. Lub nie ma członka, jeśli jest kobietą, ale to już dopełniacz.
CUDZYSŁÓW
Odmienia się jak
rów. Czyli prosto: w cudzysłowie (nie:
w cudzysłowiu).
LOGO i KAKAO
Są nieodmienne, więc pisanie o logu, kakale czy innych dziwadłach, jest błędem. Tzn. można pisać o logu, ale to będzie wtedy odmiana słowa
log.
JASIU i FRANIU
Wszystko ok, jeśli tej formy używa się jako wołacza: Jasiu, Franiu, chodźcie na obiad! W mianowniku jest Jaś, Staś, Franio i Zbysio. Tak samo jak Kubuś, Adaś czy Maciuś. Nie mam pojęcia, skąd bierze się ta ekspansja wołacza przy niektórych imionach (skoro "moi synowie
Jasiu i Stasiu", to czemu nie "moi synowie
Kubusiu i Adasiu"?). Ale jest irytująca. A wołacz to taki piękny przypadek!
To moja lista irytujących błędów w odmianie rzeczowników. Możecie sobie dać 10 na 10? A może macie swoje hople na punkcie odmiany słów? Jak zwykle, komentarze należą do Was.
